De omslag naar een natuurinclusieve landbouw vraagt om nieuwe kennis en vaardigheden in het onderwijs van docenten en studenten. In het programma stellen leerbedrijven die zijn geclusterd rond drie thema’s (‘vee’, ‘bollen’ en ‘groente’) zich open voor studenten, docenten en onderzoekers. Zij vinden elkaar via praktische opdrachten, onderzoeken en uitwisselingprojecten. Er zijn (docenten)stages, werkbezoeken, masterclasses en gastlessen. Kennis en expertise worden vastgelegd binnen het kennisnetwerk en actief gedeeld met initiatieven in de rest van Nederland.

Leerbedrijven nemen studenten mee in hun ontdekkingen

De ondernemers en andere betrokken partners kunnen hun kennis en kunde ontwikkelen en delen. Studenten leren van deelnemende partners, maar kunnen voor hen ook een opdracht of
onderzoek uitvoeren. Partners kunnen bijvoorbeeld een gastles geven of excursie verzorgen en voor gezamenlijke kennisontwikkeling masterclasses inzetten.

Pé Slagter teelt zelf bloemkool en stelt zijn bedrijf beschikbaar als het Demoleerbedrijf Vollegrondsgroente (‘groente’). “Ik wil stoppen met chemische onkruidbestrijding
en ben op zoek naar passende stikstofvangers. Mogelijk kan strokenteelt wat opleveren voor mijn bedrijf. Studenten kunnen met mij ‘meeleren’ en nagaan of het kan.”

“Omdat we geen opvolging hebben voor ons bedrijf ben ik in dit traject gestapt”, zegt John Huiberts, teler van biologische bloembollen en voor dit project aangehaakt als Demoleerbedrijf Bollen. “Alle kennis die ik de afgelopen jaren heb opgedaan met natuurinclusief op mijn bloembollenbedrijf, wil ik op deze manier aan het onderwijs overdragen.”

Student en docent enthousiast over natuur inclusieve landbouw

Chad Zonneveld, tweedejaars plantenteelt niveau 4 (Bollenteelt) is vooral benieuwd wáárom natuurinclusief werkt. “Op het bloembollenbedrijf van m’n vader (MC Zonneveld BV) experimenteren we al met groenbemesters, voedselakkers voor akkervogels en akkerranden. Het is lastig precies uitleggen wat het nu oplevert. Ik wil vooral weten hoe je met natuurinclusief een beter resultaat en hoger rendement kunt realiseren voor de bloembollen. Het liefst zou ik dat leren door het in de praktijk te zien en in gesprek te gaan met ondernemers.”

Docent veehouderij Raymond Zijp gaat zich bezighouden met de opzet van de nieuwe lesmodules ‘Natuurinclusief’ bij de opleiding Veehouderij. Hij herkent de wensen van de studenten om in de praktijk meegenomen te worden. Theoretische kennis alleen is niet voldoende om deze systemische manier van boeren te leren verkennen. “Als we alleen de economische kant belichten, krijgen we deze landbouwvernieuwing niet goed van de grond. Je moet ook de sociale en ecologische kant meewegen in je bedrijfsmodel. Daarnaast is ondernemen ook inspelen op veranderingen. Om deze transitie, maar óók andere veranderingen aan te durven gaan, is de student erbij geholpen goede afwegingen te maken. Het is dus een uitgelezen kans dat ook uit te werken in dit traject.”

Eerste stappen in het programma

Het eerste half jaar nemen we de tijd voor het vormgeven van een inspirerende en stimulerende leeromgeving . Dat betekent dat we:

• Studenten en oud-studenten bevragen op wat en hoe zij (hadden) willen leren over natuurinclusief;
• Ondernemers en partners bevragen op wat zij belangrijk vinden en hoe zij daar een bijdrage aan kunnen leveren;
• Docenten bevragen op wat zij nodig hebben.

Tegelijkertijd starten we al met activiteiten zoals inrichten praktijkleslokaal, koppelen onderzoeksvragen aan (hbo-)studenten, ontwikkelen lesmodule, vastleggen teeltproces natuurinclusieve bollenteelt, 2 masterclasses, excursies en in de eerste week van juli een grote veldbijeenkomst voor alle betrokkenen.